Odabrani članci i studije 1933-1978 / Svetozar Radojčić

Novi Sad 1982. Tvrd povez, zaštitni omot, ćirilica, ilustrovano, veliki format (29 cm), 347 strana + strane sa fotografijama.

Napomena: na 7-8 strana blagi tragovi grafitne olovke (kao na fotografiji); ako se to izuzme, knjiga je odlično očuvana.

SVETOZAR Radojčić, nesumnjivo najveći srpski istoričar umetnosti objavio je tokom četiri i po decenije naučnog rada, pored više knjiga, skoro dve stotine studija i rasprava. Kako su neke od njih bile teže dostupne — bilo što su objavljene u stranim ili u retkim domaćim časopisima — Odelenje za likovne umetnosti Matice srpske u Novom Sadu odlučilo je da izda knjigu njegovih izabranih radova. Izbor studija i rasprava poveren je autoru, što je on neposredno pred smrt 1978. i uradio.  

Prihvatajući sugestiju Odeljenja, profesor Radojčić je izborom napravio presek kroz svoj naučni rad. Tako su se u knjizi našli, kako njegov prvi naučni rad (Menada iz Tetova) iz 1933, tako i neobjavljena studija o čulima i čulnosti u staroj srpskoj književnosti, na kojoj je radio gotovo do poslednjeg dana života. Okolnost da se na ovaj način dobio sažeti pregled njegovog naučnog stvaranja nije, međutim, najvažnija osobenost ove knjige. Daleko je značajnije da ovu knjigu prof. Radojčića sačinjavaju studije i članci koji su naučno živi, bez obzira koliko je godina proteklo od njihovog nastanka. Ovi tekstovi su podsticali i još uvek podstiču nova istraživanja i vode novim rezultatima. Raznovrsnost naučnih interesovanja prof. Radojčića dobro se uočava u ovoj knjizi. U njoj će arheolozi, estetičari i istoričari književnosti srednjeg veka naći pronicljiva i učena razmatranja problema iz njihovih užih naučnih oblasti. Više od toga, stara materijalna kultura, estetika i književnost sagledani su u novom svetlu i dovedeni u usku i prirodnu vezu sa starom umetnošću. Najveći deo rasprava posvećen je, razumljivo, starom srpskom slikarstvu — freskama, ikonama, minijaturi — i njegovim ikonografskim, tematskim i naročito stilskim problemima. Izuzetno obdaren za sintezu Svetozar Radojčić je, kao niko pre njega, umeo da sagleda glavne tokove srednjovekovne srpske umetnosti i da o tome piše poneseno, zanimljivo, upečatljivo. Ako se tome pridoda da je nenadmašan po jasnoći izlaganja i po savršenom literarnom uobličavanju svoje misli, za autora se, bez preterivanja, može reći da je klasik svoje naučne oblasti, u najboljem smislu te reči.

Iz recenzije

Sadržaj:

VOJISLAV J. ĐURIĆ: RAD I ULOGA SVETOZARA RADOJČIĆA

ODABRANI ČLANCI I STUDIJE 1933—1978

MENADA IZ TETOVA 

CRKVA U KONjUHU 

FRESKA KONSTANTINOVE POBEDE U CRKVI SV. NIKOLE DABARSKOG

BRONZANI KRSTOVI-RELIKVIJARI IZ RANOG SREDNjEG VEKA U BEOGRADSKIM ZBIRKAMA 

KIJEVSKI RELjEFI DIONISA, HERAKLA I SVETIH RATNIKA

UMETNOST PRVOG MILENIJA 

ULOGA ANTIKE U STAROM SRPSKOM SLIKARSTVU 

NAŠA STARA UMETNOST I MI 

PROBLEM CELINE U ISTORIJI STARE SRPSKE UMETNOSTI 

ZOGRAFI: O teoriji slike i slikarskog stvaranja u našoj staroj umetnosti 

ZRAČENjE VIZANTIJSKE UMETNOSTI NA SLOVENSKE ZEMLjE

U VREMENU OD XI VEKA DO 1453. GODINE 

PRILOZI ZA ISTORIJU NAJSTARIJEG OHRIDSKOG SLIKARSTVA 

PLOČA S LIKOM VLADARA U KRSTIONICI SPLITSKE KATEDRALE .

KENTAUR-STRELAC U SRPSKOJ PLASTICI KASNOG XII VEKA 

O VREMENIMA STVARANjA SRPSKE MONUMENTALNE UMETNOSTI 

HILANDARSKI DIPTIH: Novi prilog poznavanju mletačke minijature kasnog XIII veka 

SRPSKE MINIJATURE XIII VEKA

NASLOVNA ZASTAVA HILANDARSKOG ŠESTODNEVA IZ 1263. GODINE

MILEŠEVSKE FRESKE STRAŠNOG SUDA

PSALTIR BR. 46 IZ STAVRONIKITE I SOPOĆANSKE FRESKE 

BELEŠKA UZ JEDAN CITAT IZ SOPOĆANA 

ZLATO U SRPSKOJ UMETNOSTI XIII VEKA

O ČULIMA I ČULNOSTI U SRPSKOJ KNjIŽEVNOSTI S KRAJA XII I IZ XIII VEKA

O TRPEZI PREMUDROSTI U SRPSKOJ KNjIŽEVNOSTI I UMETNOSTI OD RANOG XIII DO RANOG XIV VEKA 

ODJEK „ PESME NAD PESMAMA“ U SRPSKOJ UMETNOSTI XIII VEKA  

GRAČANIČKE FRESKE 

PORTRET MLADIĆA NA DOVRATNIKU U SRPSKOM SLIKARSTVU XV VEKA 

VIZANTIJSKO SLIKARSTVO OD 1400. DO 1453. GODINE

JEDNA SLIKARSKA ŠKOLA IZ DRUGE POLOVINE XV VEKA: Prilog istoriji hrišćanske umetnosti pod Turcima

OPASNOSTI STVARANjA KAO TEMA U NARODNOM PESNIŠTVU .