Kraljevski Avioni Fabrika aviona u Kraljevu 1927-1942

Vojna avijacija Kraljevine Srbije i kraljevine SHS do 1926, prilike u Kraljevu za vreme početka izgradnja fabrike aviona, fabrika aviona u Kraljevu, polaganje kamena temeljca, prvi radnici, Francuska kolonija, Brege 19, Aeroplanska radionica Vazduhoplovnog tehničkog zavoda, državna fabrika aviona, saveznici nas napuštaju, Aprilski rat, streljanje radnika fabrike aviona, Nemačka baza, .. .

Kraljevski Avioni 

Miroslav Filipović

Fabrika aviona u Kraljevu 1927-1942

Kronos international Kraljevo 1995

Tvrd povez 212 str.

Dobro stanje, recuta malo prednja korica

Videti slike

Aeroplanska radionica Vazduhoplovnog tehničkog zavoda bio je naziv za državnu fabriku aviona u Kraljevini Jugoslaviji koja je osnovana u Kraljevu 1927. godine. Proizvodila je, po licenci, avione tipa Brege 19 i Dornije Do 17.

Kada je počela proizvodnja, a to je bilo 1927. godine, objavljen je konkurs i iz cele države su došli radnici da rade u toj fabrici. A došli su zato što su plate bile neverovatne: običan radnik je mogao da lako zaradi 3.000 ondašnjih dinara mesečno, a za taj novac je mogao da kupi stado od 100 jaganjaca. Današnji ekvivalent tome je između pet i sedam hiljada evra – navodi novinar Miroslav Filipović u svojoj knjizi.

Čak i prema ekološkim standardima, Fabrika aviona u Kraljevu bila je tehnološki naprednija od mnogih današnjih fabrika. Radnici su tada u upotrebi imali električna kolica, kojima se kroz fabriku vozio materijal, toplu vodu i toalete. Kod farbanja i upotrebe boja postojali su strogi standardi, skraćeno radno vreme za te ljude, upotrebu mleka i obaveznu kontrolu od strane fabričkog doktora.

Fabrika aviona u Kraljevu do 1941. godine, kako je zabeležio autor knjige, proizvela je 425 primeraka aviona tipa Brege 19 i 36 primeraka aviona tipa Dornije Do 17. Jugoslovenska vojska pri povlačenju iz Kraljeva, aprila 1941. godine, minirala je vitalne delove fabrike, tako da nemački okupator nije mogao da je osposobi za proizvodnju aviona.